4 minutes reading time (738 words)

Edward Stachura

Edward Stachura ? życie i twórczość



Edward Stachura urodził się 18 sierpnia 1937 roku w miejscowości Pont-de-Cheruy we Francji w rodzinie polskich emigrantów.    W 1948 roku rodzina Stachurów wróciła do Polski i zamieszkała w Łazieńcu koło Aleksandrawa Kujawskiego. W wieku 11 lat Edward zaczął uczęszczać do klasy czwartej Szkoły Podstawowej nr 2  w Aleksandrowie. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej rozpoczął naukę w liceum w Ciechocinku. Z przyczyn dyscyplinarnych został stamtąd przeniesiony do liceum w Gdyni.

Po maturze podjął próbę dostania się do Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku-Sopocie na wydział malarstwa sztalugowego. Nie udało mu się to jednak i w rok później podjął studia  na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na filologii francuskiej. Przerwał naukę po pierwszym semestrze. Po roku znowu ją rozpoczął, by 12.11.1959 roku definitywnie przerwać studia na KUL-u. W 1960 roku został przyjęty na Uniwersytet Warszawski na filologię romańską. Studia ukończył w 1965 roku i otrzymał tytuł magistra filologii romańskiej. W 1969 roku Edward Stachura otrzymał stypendium meksykańskiego rządu i na Uniwersytecie UNAM studiował język hiszpański i historię literatury hiszpańsko- amerykańskiej.

Dużo podróżował po kraju i zagranicy. Zgłębiał kulturę Meksyku, Jugosławii, Bliskiego Wschodu, Norwegii, Francji, Szwajcarii, USA, Kanady. Te podróże, nauka języków francuskiego i hiszpańskiego, studia w Meksyku oraz dzieciństwo spędzone we Francji miały spory wpływ na późniejszy styl jego unikalnego języka, natomiast wszystkie podróże zostały przez niego opisane.

Edward Stachura całe swoje dorosłe życie poświęcił pisaniu. Zadebiutował już podczas studiów w 1957 roku w gdańskim dwutygodniku społeczno-kulturalnym "Uwaga" (nr 6/1957) wierszami: "Metamorfoza" i "Odnalazły się marzenia". Później swoje wiersze drukował w "Kamenie" i w "Sztandarze Ludu". W latach 1960-1962 działał w Orientacji Poetyckiej "Hybrydy", a po napisaniu dwóch książek, zbioru opowiadań "Jeden dzień" i poematu "Dużo ognia" został przyjęty do Związku Literatów Polskich. Dwa razy został wyróżniony Nagrodą im. S. Piętaka za "Siekierezadę" i tomik wierszy  "Po ogrodzie niech hula wiatr".

Popularność zdobył po śmierci, choć już za życia otaczany był legendą. Stał się idolem młodzieży lat 80-tych i 90-tych. Jego teksty popularyzowali: Anna Chodakowska (spektakl ?Msza wędrującego?), Stare Dobre Małżeństwo oraz Marek Gałązka.

Napisał zbiory poetyckie: ?Dużo ognia?, ?Po ogrodzie hula wiatr?, ?Przystępuję do ciebie?, ?Piosenki?; tomy opowiadań: ?Jeden dzień?, ?Falując na wietrze?, ?Opowiadania?; powieści: ?Siekierezada albo zima leśnych ludzi?, ?Cała jaskrawość?, ?Się?; eseje: ?Wszystko jest poezją? oraz ?Fabula rasa. Rzecz o egoizmie?. Tłumaczył literaturę hiszpańską            i francuską.

Uprawiał różnorodne formy literackie: liryki, poematy, prozę poetycką, ballady, piosenki. Jego twórczość od początku wyraźnie zmierzała w sferę metafizyki, później określaną przez krytyków mianem nurtu egzystencjalizmu metafizycznego. Bohaterem jego utworów jest człowiek w drodze ? kochający naturę wędrowiec, który nie zgadza się          z normami społecznymi i moralnymi, niechętnie odnosi się do miasta i cywilizacji. Często możemy utożsamiać z nim samego Stachurę.

Credo literackie poety to wołanie o wolność, poszukiwanie wartości, które pozwoliłyby człowiekowi zrozumieć sens życia, doświadczyć poczucia zadowolenia i spełnienia się. Temu służy motyw nieustannej wędrówki (?wędrówką jedną życie jest człowieka??), współuczestniczenia w tajemnicy natury. Tekstom Stachury towarzyszy ironiczny dystans do świata i mądrości człowieka, który poznał prawdę, dotarł do istoty rzeczy i nie musi dbać o pozory stereotypu.

24 lipca 1979 roku Edward Stachura popełnił samobójstwo w swoim mieszkaniu w Warszawie.

W kwietniu tego roku podczas 25 Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu z okazji 25 rocznicy śmierci Stachury pokazano spektakl poetycki według jego wierszy z muzyką i w reżyserii Jerzego Satanowskiego pod tytułem ? Sted, czyli list do pozostałych?





WAŻNE DATY Z ŻYCIA EDWARDA STACHURY

1937 - narodziny w Pont-de-Cheruy we Francji
1948 - wraz z rodziną wraca do Polski
1952 - ukończył naukę w SP w Aleksandrowie Kujawskim
1956 - ukończył naukę w szkole średniej w Gdyni
1957 - publikacja pierwszych poematów
1959 - uczył się w Katolickim Uniewersytecie Lubelskim
1960 - zapisał się na romanistykę w Uniwersytecie Warszawskim
1962 - publikuje Jeden dzień (opowiadania)
1963 - publikuje Dużo ognia (cykl poezji)
1965 - ukończył studia i uzyskał dyplom magistra filologii romańskiej
1966 - podróże po Jugosławii
1966 - publikuje Falując na wietrze
1968 - publikuje Przystępuję do siebie
1968 - publikuje Po ogrodzie niech hula szarańcza
1969 - studia na stypendium rządu meksykańskiego w Meksyku
1969 - publikuje Całą jaskrawość (opowieść)
1971 - publikuje Siekierezadę
1971 - podróże po Bliskim Wschodzie
1972 - podróże po Norwegii
1973 - podróże po Szwajcarii i Francji
1975 - publikuje Wszystko jest poezja
1975 - publikuje Kropkę nad ypsylonem
1975 - podróże po USA, Kanadzie i Meksyku
1977 - publikuje Się (proza)
1978 - publikuje Missa pagana (cykl poezji)
1979 - publikuje Fabulę rasę (proza)
1979 - śmierć w Warszawie

Korsarz - Tawerna żeglarska
Żanna Biczewska - 6 Marzec Warszawa
 

Comments

No comments made yet. Be the first to submit a comment
Already Registered? Login Here
czwartek, 28 marzec 2024

Captcha Image